Home Page

Door Drs.I. Bayrak

 TAWASSUL

INHOUD

Tawassul in de Qur'aan en Sunnah

"Wasielatu'l kawnie" en "wasielatu'sh shar`ie"

Toegestane Tawassul

 

Tawassul in de Qur'aan en Sunnah

 De lof is aan Allaahu Ta`ala . Wij prijzen Allaahu Ta`ala en vragen Zijn hulp en vergiffenis. Wij zoeken onze toevlucht bij Allaahu Ta`ala voor al het kwade die van de shaytan (satan) en onze nafs (ego) komt. Als Allaahu Ta`ala iemand op de rechte weg leidt, is niemand in staat hem te misleiden. En als Allaahu Ta`ala iemand misleidt, is niemand in staat hem op het rechte pad te krijgen. Wij getuigen dat er geen godheid is dan Allaahu Ta`ala en wij getuigen ook dat Muhammad (sas) Zijn dienaar en Zijn Gezant is.

As-salaat (gebeden) en as-salaam (groetenis) zijn voor de laatste der Rasoel (Boodschapper) en de Nabie (profeet) van Allaahu Ta`ala, Muhammad Mustafa (sas). As Salaam aan hem die de mensheid uit de duisternis van ongeloof en onrecht heeft gehaald en As Salaam aan een ieder die zijn boodschap volgt.

 

De tawassul (het trachten een wasielah, een verbinding, met Allaah te verkrijgen, het zoeken naar een middel om met Allaah in contact te komen, om nader tot Hem te komen) is een Arabisch woord, dat in de Qur'aan, Sunnah en voor-Islamitische gedichten gebruikt wordt.

 

In de Qur'aan betekent wasielah:

(Nederlandse uitleg): "O jullie die (in de Islamitische monotheisme) geloven. Vreest Allaah en zoek naar een middel (wasielah) (m.b.v. goede daden waarvan Allaah tevreden is) om (zo dicht mogelijk) bij Hem te komen, en streeft op Zijn Weg (djaahidoe fie sabielih)". (Surat'l Maaidah; 35)

 

(Nederlandse uitleg): "Zij (de veelgodenaanbidders) zijn degenen die aanroepen, (en zij die aangeroepen worden) zoeken naar een middel (wasielah) tot hun Rabb (Heer). Wie van hen het dichtst bij (hun Rabb) zijn en op Zijn Barmhartigheid hopen en Zijn bestraffimg vrezen: voorwaar, een bestraffing van jouw Rabb is te vrezen". (Surati'l Israa: 57)

 

In de ahadieth betekent wasielah:

`Abdullaah bin Mas`oed (ra) zei over de reden van openbaring van deze `ayah (vers): "Deze `ayah is geopenbaard naar aanleiding van een groep Arabieren (de veelgodenaanbidders) die bepaalde djiens (geesten) verafgoodden. Toen deze djiens (degene die aangeroepen werden) de Islaam hadden geaccepteerd, hadden de arabieren het nog niet in de gaten (en ze bleven de djiens verafgoden). (M.a.w. De djiens wilden niet meer door de polytheisten verafgood worden. Vandaar dat ze naar een middel (wasielah) tot hun Rabb zochten, door goede daden, om nog dichter bij hun Rabb te komen.) (Bukhaarie en Muslim).

 

Van `Abdullaah bin `Amr bin `Aas (ra): Hij heeft van de Profeet (sas) horen zeggen: "Als jullie de adhaan horen, herhaal wat de muadhdhin verkondigt. En spreek de salaat over mij uit. Want over hem, die eenmaal voor mij de salat uitspreekt, spreekt Allaah tienmaal de salat uit. Vraag vervolgens voor mij om de 'wasielah'. Het ('wasielah) is een rang in het Paradijs, die slechts aan één van Allaahs dienaren kan toekomen, en ik hoop die dienaar te zijn. Wie voor mij om de 'wasielah' vraagt, maakt mijn voorspraak (shafaa`ah) voor hem tot een verplichting voor mij". (Muslim, K. Salaat/ B. 7/ H. 384)

Elders zegt de Profeet (sas): De wasielah is een graad bij Allaah, waarboven geen rang meer is. Vraagt voor mij aan Allaah om de wasielah'' (Bukhaarie, K. 10/ B. 8)

 

  1. "Wasielatu'l kawnie" en "wasielatu'sh shar`ie"

 

Wasielah is in twee categorieën te onderverdelen:

  1. "Wasielatu'l kawnie": een wasielah, een verbinding verkrijgen, zoeken naar een middel bij de geschapenen: eten om de honger te stillen, drinken om de dort te lessen, kleden om het lichaam te beschermen, werken om zich van dagelijkse behoefte te voorzien, etc.
  2.  

  3. "Wasielatu'sh shar`ie": het trachten een verbinding, met Allaah te verkrijgen, het zoeken naar een middel om met Allaah in contact te komen, om nader tot Hem te komen. Dit is slechts mogelijk via de richtlijnen van de Qur'aan en de Sunnah.

 

Een middel om voor eeuwig in het Paradijs te komen is:"Laa ilaha illallaah Muhammada'r Rasoelullaah".

Een middel om vergeven te worden is het verrichten van goede daden.

Een middel om het leven te verlengen en de daagelijks behoefte te verruimen is het regelmatig bezoeken van familie (Bukhaarie, Muslim en Aboe Daawoed).

Een ongeldige wasielah is het raadplegen van een astroloog, waarzegger, kansspelen, geest oproepers en sterrenbeelden. Vragen van hulp bij het graf van overledenen, geloven in ongeluk brengende situaties, dingen of woorden behoren ook tot ongeldige wasielah. 

Zolang het binnen de grenzen van de Qur'aan en de Sunnah is, is elk soort wasielah geldig. Een "wasielatu'l kawnie" is pas geldig als hetgeen wat gedaan wordt om tot wasielah te komen Islamitisch geoorloofd (mubah) is of bij twijfel het gevoel ontstaat dat het goed is. Een"wasielatu'sh shar`ie" is alleen geldig als het volgens de Shari`ah (Islamitische Wet) toegestaan is. 

 

2. Toegestane Tawassul

  1. Tawassul met de Schone Namen of Eigenschappen van Allaahu Ta`ala.
  2. Een dergelijke soort tawassul is het aanroepen van Allaahu Ta`ala door middel van Diens Schone Namen en Eigenschappen. Er zijn onnoemelijk veel voorbeelden te noemen: Zo wordt in een hadieth het volgende gebed vermeld:

    "Ik vraag U door middel van alle Namen, die U draagt, door middel van Uw Schone Namen (al-asmaau'l husnaa), door middel van Uw Allaah-zijn. Ik neem mijn toevlucht tot U voor Uw toorn, door middel van Uw wel-gevallen, voor Uw straf, door middel van Uw vergeving, voor Uzelf, door middel van Uzelf" (Ahmad ibn-i Hambals Musnad, III, 120)

    "O Allaah, buiten U is geen godheid, krachtens Uw Grootheid zoek ik mijn toevlucht tot U en vraag ik U mij niet te laten dwalen" (Bukhaarie en Muslim) 

    "Als iets Rasoelullaah (sas) verdrietig maakte zei hij: "O Levende (Hayy) en Eeuwige (Qayyoem), krachtens Uw barmhartigheid vraag ik Uw hulp" (Tirmithie 1;207).

    "O Allaah, ik vraag U krachtens Uw liefde voor onze Profeet (sas) Muhammad (sas)" is ook toegestaan omdat Liefde een Eigenschap van Allaahu Ta`ala is.

  3. Tawassul met de goede daden die men heeft verricht
  4. Deze soort van tawassul vinden we in de bekende, in de zeer verbreide overlevering van de drie mannen, die opgesloten waren in een grot, waarvan de uitgang afgesloten was door een grote steen. Achtereenvolgens riepen zij toen Allaahu Ta`ala aan, daarbij een goede daad verhalend, die zij in hun leven alleen voor Allaahu Ta`ala hadden verricht, waarop zij uit de grot werden verlost (Bukharie K. `Idjarah (37;12). Zij hadden in hun goede dagen Allahu Ta`ala gekend en Hij heeft hen in moeilijke tijden geholpen, zoals Rasoelullaah (sas) het in een hadieth heeft verwoord (Ahmad bin Hambal).

    Een muslim kan als volgt tawassul verrichten: "O Allaah, krachtens mijn iemaan (geloof) in U, mijn liefde voor U en mijn liefde voor Uw Profeet Muhammad (sas) verzoek ik U mij te verlossen van mijn lijden". Immers in de Qur'aan zeg Allahu Ta`ala: (Nederlandse uitleg): "Onze Rabb, wij geloven in wat U hebt nedergezonden en wij hebben de Boodschapper gevolgd. Schrijf ons dan op met de getuigenden." (Soerah Aal'i `Imraan: 53)

  5. Tawassul met het gebed (du`ah) van walie (een goede en oprechte muslim (een 'heilige' in de volksmond)

Als een muslim een goede en oprechte muslim (een 'walie' (heilige) in de volksmond) vraagt om voor hem te bidden om b.v. genezing van zijn ziekte, is volgens het principe van de tawassul, Allaah, die de ziekte wegneemt, als een gunstbewijs aan de 'walie', die Hem om herstel voor deze ziekte heeft gevraagd, en het is dus niet de 'heilige' die hem beter maakt.

Tawassul door middel van de Profeet (sas) bestond hierin, dat men zich tot hem wendde, en hem vroeg om zijn gebed. Een typisch voorbeeld van deze tawassul geven de overleveringen, waarin verteld wordt, hoe de Profeet (sas), op verzoek van een Bedoeïen, aan Allaahu Ta`ala om regen vroeg. De werking van zijn gebed was zo groot, dat het een week achtereen regende, waarop de Profeet (sas), nadat de Bedoeïen hem daarom gesmeekt hadden, tot Allaahu Ta`ala bad om de regen te doen ophouden (Bukharie 11;34,35)

De sahaba (metgezellen van Rasoellullah (sas) richtten zich tot de Profeet (sas), uitgaande van het denkbeeld, dat hij zo veel macht bij Allaahu Ta`ala heeft, dat hij in staat is de vraag van de mu'mins aan hem tot oorzaak van het vervullen van de wens te maken. Door de grote invloed, die de Profeet (sas) bij Allahu Ta`ala heeft en door zijn nabij zijn bij Allaahu Ta`ala, is hij in staat het verzoek, hem door de mu'mins gedaan te vervullen.

Ook het verbinding trachten te verkrijgen met Allaahu Ta`ala door middel van het gebed (du`ah) van anderen dan de Profeet (sas), komt in de traditie voor. Zo lezen wij, in een hadieth van Anas bin Maalik (ra), dat `Umar (ra), door middel van 'Abbaas (ra), de oom van Rasoelullaah (sas), contact zocht met Allaahu Ta`ala, in een tijd van droogte. `Umar (ra) zei: "O, Allaah, wij plachten in tijden van droogte tawassul (verbinding) met U te zoeken door middel van onze Profeet (sas), en U hebt ons gedrenkt. Nu zoeken wij tawassul met U door middel van de oom van onze Profeet (sas), drenk ons".

Anas (ra) zei: " Hierop zond Allah ons regen." (Bukharie, K. Istisqa, bab 3;11).

De tawassul berust op twee gedachten:

  1. De idee van de ontoegankelijkheid, van de onbereikbaarheid van en van de onmogelijkheid om Allaahu Ta`ala te bereiken. De muslim zegt als het ware: "De 'walie' is dichterbij Allaahu Ta`ala dan ik. Ik ben ver van Allaahu Ta`ala verwijderd, zodat het slechts door middel van deze tussenpersoon mogelijk is Allaahu Ta`ala aan te roepen".  
  2. En de gedachte, dat het vragen aan een 'walie' door Allaahu Ta`ala gemaakt is tot een oorzaak voor het vervullen van de wens. In deze zin worden door de `ulama (Islamitische geleerden) de overleveringen uitgelegd, waarin sprake is van een recht van de mens op Allaahu Ta`ala. Als één van de gebeden van Rasoelullaah (sas) wordt in de overlevering vermeld: "O Allaah, ik vraag U krachtens het recht dat de vragers op U hebben." (bi haqqi'l saa`ilien 'alaika).

Een aanbevolen gebed voor hen, die zich van huis naar de moskee begeven om daar de salaat te verrichten, luidt als volgt: Rasoelullaah (sas) zei: "Wie zich van zijn huis naar de salaat begeeft, en zegt: "0, Allaah, ik vraag U krachtens het recht dat de vragers op U hebben, en krachtens het recht van mijn gang tot U. Want ik begeef mij niet op weg in ongepaste en overmatige vreugde, noch uit hypocrisie, om gezien te worden door de mensen, maar ik begeef mij op weg, Uw toorn vrezend, naar Uw welgevallen verlangend. Daarom vraag ik U, dat U mij zult bewaren voor de hel, en dat U mijn zonden zult vergeven, want slechts U vergeeft de zonden". (Als iemand dit gebed opzegt) hem wendt Allaahu Ta`ala zijn aangezicht toe en voor hem vragen zeventig duizend engelen om vergeving". (Ahmad ibn-i Hambals Musnad, III, 21) (Volgens Shaykh Al Albanie heeft deze hadieth een zwakke overleveringsketen ("Tawassul")

Hier is het de juiste houding tegenover Allaahu Ta`ala, die de mens een recht op vergeving van zonden geeft, door het vervullen van de godsdienstplichten en door het doen van goede werken in overeenstemming met de Qur'aan en de Sunnah. Het is een oneigenlijke soort van tawassul, in zoverre de verbinding tussen mens en Allaahu Ta`ala niet gevormd wordt door iemand, die dichter bij Allaahu Ta`ala staat dan hij, die verbinding tracht te verkrijgen, maar het zijn juist de goede handelingen van de mu'min zelf die hem een recht op Allaahu Ta`ala geven, waardoor de vervulling van zijn wensen gewaarborgd is.

Naast de uitdrukkingen ,,krachtens het recht van de vragers op U.", en "krachtens het recht van mijn gang tot U.", vinden we in de overlevering door de Profeet (sas) gebruikt "krachtens het recht van Uw Profeet (sas) en de profeten voor mij." Zo b.v. waar de Profeet (sas) bidt voor Fatimah, de moeder van `Alie (ra), wanneer ze gestorven is, zegt hij (sas): "Degene die laat leven en laat sterven is slechts Allaah. Hij is de eeuwig Levende. Vergeef mijn moeder Fatimah binti (dochter van) Asad, en laat haar ingang (in het paradijs) ruim zijn, krachtens het recht van Uw Profeet (sas) en de profeten, die voor mij waren. Want slecht U bent Arhamu'r Rahimien (de Barmhartigste der barmhartigen )" (Tabaraanie in "al Kabier wa'l Awsat"). Volgens Shaykh Al Albanie heeft deze hadieth een zwakke overleveringsketen ("Tawassul")

 Als versterking van het denkbeeld, dat de mens een recht op Allaahu Ta`ala kan hebben, worden wel Qur'aan verzen aangehaald (b.v. Qur'aan. 30; 46) waar Allaahu Ta`ala zegt: (Nederlandse uitleg): "Het was een plicht voor Ons de gelovigen te helpen," en (Qur'aan 25, I7) waar Allaahu Ta`ala, als Hij het paradijs heeft beloofd, zegt: (Nederlandse uitleg) "Dit is een belofte, waarvan de vervulling van Uw Rabb (Heer) geëist kan worden."

Van een recht van Allaahu Ta`ala en van de mens is sprake in een gesprek, dat, volgens een hadieth, werd gevoerd tussen Rasoelullaah (sas) en Mu'adz (ra), één van de bekende metgezellen van de Profeet (sas). Rasoelullaah (sas) zei: "Muadz, weet jij, wat het recht is, dat Allaahu Ta`ala heeft op Zijn dienaren?".

Mu'adz (ra) zei: "Allaahu Ta`ala en Zijn Gezant weten het het beste", (d.w.z. ik weet het niet).

De Profeet (sas) zei: "Het recht van Allaahu Ta`ala op Zijn dienaren is, dat zij Hem dienen en niets als deelgenoot naast Hem plaatsen. Weet jij, wat het recht is dat de dienaren op Allaah hebben, wanneer zij dat doen?".

"Allaahu Ta`ala en Zijn gezant weten het het beste", antwoordde Muadz (ra).

Daarop zei de Profeet (sas): "Het recht dat zij op Allaahu Ta`ala hebben, is, dat Hij hen niet zal straffen". (Bukharie 77,101)

De recht die de mens op Allaahu Ta`ala heeft betekent dat dit recht voor Allaahu Ta`ala geen verplichting tot iets meebrengt. Het is een gunst van Allaahu Ta`ala en geen equivalent, tot het geven waarvan Hij verplicht is. Allaahu Ta`ala kan tot niets verplicht worden. Hij is onafhankelijk van alles!!!.

 

d. Tawassul door Rasoelullaah (sas)

De voorgaande vormen van tawassul is unaniem door alle Sunni `ulama als geldig beschouwd. Tawassul door Rasoellullah (sas) tijdens zijn leven via zijn du'ahs wordt ook als geldig beschouwd. Echter over de tawassul via de eer, de invloed en de hoge rang van de Profeet (sas) bij Allaahu Ta`ala is er onenigheid. Hieronder geven we de bewijzen van de beide groepen.

 

Men kan zich onder de mensen niemand voorstellen, die een groter en krachtiger recht op Allaahu Ta`ala heeft dan Rasoelullaah (sas). Zijn verheven rang, en het nabij zijn bij Allaahu Ta`ala, zijn daar waarborgen voor. Om Rasoelullaah (sas) concentreert zich dan ook het grootste gedeelte van de overleveringen, die op de tawassul betrekking hebben. De tawassul door middel van de Profeet (sas) wordt door de meeste `ulama verkondigd, waaronder Imaam Ahmad bin Hambal en Imaam ash Shawqaanie.

Deze vorm van tawassul komt in verschillende vormen voor. Hij, die verbinding zoekt met Allaahu Ta`ala kan dat doen, door Allaahu Ta`ala aan te roepen krachtens de eer, de invloed en de hoge rang van de Profeet (sas) bij Allaahu Ta`ala.

 Shaykh al Albaanie vermeldt in zijn boek "Tawassul", dat degene, die verbinding zoekt met Allaahu Ta`ala niet mag aanroepen krachtens de eer, de invloed en de hoge rang van de Profeet (sas) die hij bij Allaahu Ta`ala heeft. Er zijn geen betrouwbare bewijzen voorhand. Geen van de gebeden in de Qur'aan en de Sunnah spreken over de eer, de invloed en de hoge rang van de Profeet (sas) of van welke andere profeet dan ook. Verder hebben geen van de Salaf'i Saalihien (vrome voorgeslacht: de eerste drie generaties van deze gemeenschap) tawassul via de eer, de invloed en de hoge rang van de Profeet (sas) verricht. Noch hebben ze na de dood van de Profeet (sas) bij zijn graf tawassul verricht. Ze hebben nooit aan zijn graf gestaan en hem gevraagd: " O Profeet (sas) vraag aan Allaah voor mij om gezondheid, vergeving, verlossing etc". Dit geldt ook het vragen naar andere profeten, "walie's" en engelen.

Imaam Aboe Haniefa en zijn leerlingen hebben deze vorm van tawassul dan ook ongeldig verklaard (Durri'l Mukhtaar (2;630), Fataawaay'i Hindiyya (5;280).

De ahadieth (Profetische overleveringen) die enigszins neigen naar deze vorm van tawassul, worden door `ulama bekritiseerd of op een gepaste manier uitgelegd. In meeste gevallen hebben we te maken met de type c tawassul (tawassul met het gebed (du`ah) van de Profeet (sas)).

  1. Zo is een hadieth in bepaalde boeken bekend, waarin Rasoelullaah (sas) gezegd zou hebben: "Vraag Allaah krachtens mijn hoge rang . Want mijn rang is bij Allaah heel hoog". Deze hadieth is in geen van de bekende hadieth boeken te vinden.
  2. Van Maaliku'l Daar (tabi`i: tweede generatie van deze `ummah): "In de tijd van `Umar (ra) (tijdens zijn khalifaatschap) heerste hongersnood (door droogte). Op één van deze dagen ging een man naar het graf van de Profeet (sas) en zei: "O Rasoelullaah (sas), vraag Allaah om water voor uw `ummah, want uw `ummah komt om." In zijn droom werd de man gevraagd: "Ga naar `Umar (ra)". (Ibn'i Abie Shayba, met een correcte keten van overleveraars). Deze hadieth is op vele gronden zwak (zie "Tawassul")
  3. Tawassul vòòr de geboorte van de Profeet (sas): Volgens sommige `ulama werd deze vorm van tawassul al gebruikt, toen de Profeet (sas) nog niet bestond als mens op aarde. Van `Umar bin Khattaab (ra): "Toen Adam (as) zondig geworden was door het eten van de verboden vrucht, sprak hij, tot Allaahu Ta`ala: "O, Heer, ik vraag U krachtens het recht van Mohammed. Wilt U mij niet vergeven?. Toen sprak Allaahu Ta`ala: "Hoe ken jij Mohammed (terwijl Ik hem niet geschapen heb)?" O Heer", zei Adam (as), toen U mij geschapen had, hief ik mijn hoofd op en zag op Uw Troon (`Arsh) geschreven staan: " Er is geen Allaahu Ta`alaheid dan Allah, Mohammed is de gezant van Allah." Toen wist ik, dat U slechts aan Uw naam zou verbinden diegene van de mensen, die U het liefst is." Hierop sprak Allaahu Ta`ala: Jij hebt waar gesproken, Adam. Er is niemand die Mij liever is. En daar jij Mij krachtens zijn recht gevraagd hebt, zal Ik je vergiffenis schenken. Als het niet om Mohammed was, zou Ik je niet geschapen hebben." (al-Haakim, Mustedrak, door al-Haakim als sahieh genoemd). Deze hadieth is volgens veel muhaddithien (Ibn Taymiyya) niet sahieh, omdat in de keten van overlevering `Abdurrahmaan bin Zayd bin Aslam zit, die door hadieth geleerden (muhaddithien) bekend staat als onbetrouwbaar. (Shaykh Al Albanie is dezelfde mening aangedaan ("Tawassul")
  4. Tawassul tijdens het leven van de Profeet (sas): Het vragen aan Allaahu Ta`ala krachtens de eer en de invloed van de Profeet (sas) was ook in gebruik tijdens het leven van Rasoelullaah (sas). Een blinde man kwam tot de Profeet (sas) en vroeg hem tot Allaahu Ta`ala te willen bidden om genezing voor hem. De Profeet (sas) beval hem, woedu` te verrichten (zich in ritueel reine toestand te brengen), en dan het volgende te bidden: "O Allaah, ik vraag u en ik richt mij tot U door middel van Uw Profeet, de Profeet (sas) van de barmhartigheid. O, Mohammed, en ik richt door middel van u tot mijn Heer in mijn behoefte, opdat die vervuld moge worden. O. Allaahu Ta`ala, laat Mohammed als voorspraak voor mij optreden." Toen de man dit gebed gedaan had, werd hij ziende. (Ahmad bin Hambal (4;138); Tirmithie (4;281-282); Ibn'i Maadjah (1;313). Volgens Shaykh al Albanie is deze hadieth correct. Echter, deze hadieth geeft niet aan dat de tawassul gericht is op de persoon van de Profeet (sas) zelf, maar de tawassul van de blinde is gericht via het gebed (du`ah), dat de Profeet (sas) aan hem heeft geleerd. Want hij kwam naar Rasoelullaah (sas) en zei: "Doe du`ah aan Allah opdat Allaah mij beterschap geeft (zodat ik weer kan zien)". Dit zei hij omdat hij wist dat Rasoellullahs (sas) gebed door Allaahu Ta`ala verhoord zou worden. Want als de tawassul aan Rasoellullah (sas) als persoon was gericht dan hoefde hij ook niet te komen, dit had hij ook thuis kunnen doen. De bedoeling van: "Ik richt mij tot U door middel van Uw Profeet (sas)", is: "Ik richt mij tot U door middel van het gebed en de voorspraak van de Profeet (sas)." Daarom wordt er ook gezegd: "O, Allaah, laat Muhammad als voorspraak voor mij optreden", d.w.z.: "Beantwoordt zijn gebed". ("Tawassul")

 

Wa'l hamdulillaahi rabbi'l `aalamien.

 

Home Page

 Top

Door Drs.I. Bayrak