COMMUNICATIE THEORIE

Communicatie:
Wat is
communicatie?
Onder communicatie kan je verstaan het communiceren
tussen 2 of meer mensen.
Enkele
vormen hiervan zijn:

Praten

Schoppen, slaan

Zoenen
Aan de hand van een
voorbeeld illustreren wij het begrip communicatie.
Communicatie vindt
altijd plaats in een situatie.
Enkele voorbeelden van
een situatie kan zijn een doktersbezoek, een ruzie tussen
twee geliefden of een college aan de Haagse Hoge School.
De situatie is erg belangrijk in de communicatie. Want zo
kan iedereen die zich in de situatie bevindt een eigen
inschatting ervan maken. Deze inschatting of
interpretatie zoals het ook wel genoemd wordt, wordt
beïnvloed door de ervaring en de kennis van de deelnemers.
Zo zal iemand die van
die rechtstreeks van de HAVO komt zich tijdens een eerste
college aan de Haagse Hogeschool anders gedragen dan
iemand die het eerste jaar nog een keer moet overdoen en
dus weet wat hij kan verwachten.
V o o r b e e l d:
Stel dat twee
studenten tijdens een college met elkaar zitten te
praten. De docent zegt vervolgens:
" als het college je niet interesseert kun je net zo
goed weggaan".
In dit geval is de
docent de zender van een boodschap en zijn de twee
studenten de ontvangers van de boodschap.
De zender is altijd de
persoon die de boodschap 'verstuurt' en de ontvanger
degene die de boodschap ontvangt.
Wanneer je nog eens
kijkt naar het voorbeeld is de docent de ene keer de
zender en als hij wacht op de reactie van de studenten is
hij de ontvanger.
De boodschap is in dit geval: als het college je niet
interesseert, kun je net zo goed weggaan. Elke boodschap
kent een inhoudelijk- en een betrekkingsaspect.
Het inhoudelijke aspect
is de puur feitelijke mededeling van de boodschap.
In dit geval: als het je niet interesseert, ga dan maar
weg.
Het betrekkingsaspect
houdt in de bewuste en onbewuste gevoelens en bedoelingen
tussen de betrokken personen in de relatie.
In dit geval: hou op
met praten, want jullie verstoren de les.
Het doel van de
boodschap van de docent is dat de studenten ophouden met
praten. De docent verpakt de boodschap op een bepaalde
manier: als het je niet interesseert ga dan weg.
De docent had de
boodschap ook op een andere manier kunnen verpakken,
bijvoorbeeld: willen jullie even opletten.
Dit 'verpakken' heet coderen. De docent kiest voor een dusdanige codering
dat zijn doel wordt bereikt. Het is vervolgens de taak
van de ontvangers, dus van de studenten om de boodschap
te decoderen. De studenten moeten
achter de bedoeling van de docent zien te komen, oftewel
de boodschap op een juiste manier interpreteren.
De docent wil
natuurlijk graag weten of de boodschap goed is
aangekomen. De studenten weten dat en geven een reactie
bijvoorbeeld: "sorry we zullen stil zijn en
opletten". Dit antwoord noemen we terugkoppeling of feedback.
Feedback is dus de reactie op de gestuurde boodschap (van
de docent).
Uit de feedback blijkt
of de boodschap op de door de zender gewenste manier is
geïnterpreteerd. Is de feedback van de studenten:
"het college interesseert ons wel, we blijven liever
hier" en gaan ze vervolgens verder met hun gesprek
dan hebben ze de boodschap niet op de door de docent
bedoelde manier geïnterpreteerd.
De studenten kunnen ook
op een andere manier feedback geven. Dit doen ze dan door
middel van de lichaamstaal.
Aan de hand van de
lichaamstaal kan de docent ook zien of de studenten de
boodschap hebben begrepen. Als ze stil naar hun werk gaan
zitten kijken hebben ze naar alle waarschijnlijkheid de
boodschap begrepen.
Een duidelijke plaats
in het Grondmodel heeft de lichaamstaal niet. Dit komt
doordat de lichaamstaal een onderwerp is dat zo
uitgebreid is dat er een compleet college aan besteed
wordt en wat dus niet in deze module grondig wordt
behandeld.
Wat ook niet weg valt
te denken van het communicatie model is het
verleden, heden en de
toekomst.
Het heden, verleden en
de toekomst houdt in dat wat er is gebeurd, er gebeurt en
wat er gaat gebeuren.
Als we nu opnieuw naar
ons voorbeeld kijken, kunnen we concluderen dat het
verleden het "kletsen" van de studenten is. Het
heden is de boodschap. Er wordt de studenten gevraagd
stil te zijn. De toekomst kan twee kanten op: de
studenten kunnen stil worden en verder met de les
meedoen. Wat ze ook kunnen doen is niet stil worden en op
verzoek van de docent het lokaal verlaten.
Boodschappen worden
aangeboden door middel van een kanaal.
Er zijn zintuiglijke
kanalen zoals het gezicht, het gehoor, de tast, de geur
en de smaak. Daarnaast zijn er mechanische kanalen zoals
een pen en een typmachine.
Als laatste zijn er de
elektronische kanalen denk dan aan een radio, telefoon of
een computer.
In de kanalen kan ruis optreden.
In dat geval ontvangt
de ontvanger niet dezelfde informatie als door de zender
was verstuurd. Dit kan verschillende oorzaken hebben.
Door technische problemen in de mechanische- en
elektronische kanalen bijvoorbeeld door storing op een
telefoonlijn. Bij stoornissen in de zintuiglijke kanalen
moet je bijvoorbeeld denken aan een gehoorstoornis.
Doordat de situatie
door de deelnemers aan het communicatieproces op een
eigen individuele manier wordt geïnterpreteerd wordt de
situatie vaak op verschillende manieren geïnterpreteerd.
Ook dit kan leiden tot ruis.
In deze presentatie
hebben we nu de belangrijkste elementen van de
communicatietheorie besproken.
We hopen dat iedereen
nu een duidelijk beeld heeft gekregen van wat
communicatie is.
Als je de volgende definitie van de communicatietheorie
snapt dan heb je de presentatie begrepen.
(Een) definitie van Communicatie is:
Een
situationeel gedragsproces tussen mensen waarbij
wederzijds boodschappen door middel van een kanaal worden
aangeboden. De boodschappen worden zowel bewust als
onbewust gegeven, ontvangen en geïnterpreteerd. De
intentie is dat de bewuste boodschappen worden verwerkt
tot informatie met een betekenis zoals door de zender is
bedoeld. Dit proces wordt beïnvloed door het verleden,
heden en de toekomst van zowel de mensen als het proces
zelf.

Daan Aanstoot, Rahid Abdoelrazak, Dorine Akerboom, Simone
Alewijnse, Derk-Jan Feil, Jacoline Hassing, Linda van
Klaveren en Martine Terluin
|